كوردی
Surah محمد - Aya count 38
الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَن سَبِيلِ اللَّهِ أَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ
( 1 ) 
ئهوانهی بێ بڕوا بوون و بهرههڵستی ڕێبازی خوایان کرد، ئهوانهخوا کاروکردهوهکانیانی ون و پووچ کردۆتهوه، (تهنانهت چاکهکانیشیان بێ پاداشته، چونکهمهبهستیان خوا نهبووه). ئهوانهی بێ بڕوا بوون و بهرههڵستی ڕێبازی خوایان کرد، ئهوانهخوا کاروکردهوهکانیانی ون و پووچ کردۆتهوه، (تهنانهت چاکهکانیشیان بێ پاداشته، چونکهمهبهستیان خوا نهبووه).
وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَآمَنُوا بِمَا نُزِّلَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَهُوَ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ ۙ كَفَّرَ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَأَصْلَحَ بَالَهُمْ
( 2 ) 
ئهوانهش باوهڕیان هێناوه و کارو کردهوهچاکهکانیان ئهنجام داوهو باوهڕیان هێناوه بهو قورئانهبوو کهبۆ محمد (صلى الله عليه وسلم) دابهزێنراوه، ههر ئهویش ڕاستهو لهلایهن پهروهردیگارهوه، ئهوانهخوا چاوپۆشی کردووهلهههموو گوناههکانیان، چاکهشی ڕواندووهلهدڵ و دهروونیانداو بۆچوونیانی ڕێک و پێک کردووه.
ذَٰلِكَ بِأَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا اتَّبَعُوا الْبَاطِلَ وَأَنَّ الَّذِينَ آمَنُوا اتَّبَعُوا الْحَقَّ مِن رَّبِّهِمْ ۚ كَذَٰلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ لِلنَّاسِ أَمْثَالَهُمْ
( 3 ) 
ئهوهش بههۆی ئهوهوهیه چونکهبهڕاستی ئهوانهی کهبێ باوهڕ بوون شوێنی ناڕاستی کهوتبوون... بێگومان ئهوانهش باوهڕیان هێناوه و موسڵمان بوون، شوێنی حهق و ڕاستیهک کهوتوون کهلهلایهن پهروهردگارهوههاتووه، ئا بهو شێوهیه خوا نموونهی ئهو دوو کۆمهڵه ڕوون دهکاتهوهبۆ خهڵکی (تا فریای خۆیان بکهون).
فَإِذَا لَقِيتُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا فَضَرْبَ الرِّقَابِ حَتَّىٰ إِذَا أَثْخَنتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثَاقَ فَإِمَّا مَنًّا بَعْدُ وَإِمَّا فِدَاءً حَتَّىٰ تَضَعَ الْحَرْبُ أَوْزَارَهَا ۚ ذَٰلِكَ وَلَوْ يَشَاءُ اللَّهُ لَانتَصَرَ مِنْهُمْ وَلَٰكِن لِّيَبْلُوَ بَعْضَكُم بِبَعْضٍ ۗ وَالَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَلَن يُضِلَّ أَعْمَالَهُمْ
( 4 ) 
(ئهم فهرمانهبۆ کاتی ڕووبهڕوو بوونهوهیهک لهگۆرهپانی جهنگدا) جا کاتێک گهیشتن بهوانهی بێ باوهڕ بوون، بێنه دهست لێیان و لهگهردنیان بدهن (ئهگینا ئهوان ئێوه دهکوژن)، تا کاتێک کوشتاری زۆریان لێ دهکهن، ئینجا کههێزیان نهما، بهدیل بیانگرن بهتوندی باڵبهستیان بکهن، ئهوسا یهکێک لهم دوو کارهیان لهگهڵدا ئهنجام بدهن: یان بهپیاوهتی و منهت، یاخود بهگۆڕینهوهو فیدیه ئازادیان بکهن، تا شهر کۆتایی دێت و ئاسهواری نامێنێت و دوژمنان چهک دادهنێن، بڕیارهکه ئاوهایه، ئهگهر خوا بیویستایه خۆی تۆڵهی لێ دهسهندن، بهڵام دهیهوێت بهیهکتر تاقیان بکاتهوه، ئهوانهش لهپێناوی خوادا شههید بوون، ههرگیز پاداشتی ههوڵ و کۆششیان بهزایه نادات.
سَيَهْدِيهِمْ وَيُصْلِحُ بَالَهُمْ
( 5 ) 
ئهوانهرێنموویی دهکات بۆ جێگه و ڕێگهی خۆش و دڵ و دهرون و بیرو هۆشیان ئاسوودهدهکات.
وَيُدْخِلُهُمُ الْجَنَّةَ عَرَّفَهَا لَهُمْ
( 6 ) 
ههروهها دهیانخاته ئهو بهههشتهوه کهبهجۆرهها شێواز بۆی باس کردوون.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ
( 7 ) 
ئهی ئهو کهسانهی ئیمان و باوهڕتان هێناوه، ئهگهر ئێوه پشتیوانی له ئاینی خوا بکهن و ههوڵی سهرکهوتنی بدهن، ئهوهخوایش پشتیوانی لهئێوه دهکات و سهرتان دهخات و پایهدارو جێگیرتان دهکات.
وَالَّذِينَ كَفَرُوا فَتَعْسًا لَّهُمْ وَأَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ
( 8 ) 
ئهوانهش بێ بڕوا بوون خهجاڵهتی و سهرشۆریان بۆ ههیه کاروکردهوهشیان لهدنیادا بێ ئاکامهو لهقیامهتیشدا مایه پووچن.
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ كَرِهُوا مَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأَحْبَطَ أَعْمَالَهُمْ
( 9 ) 
ئائهوهبههۆی ئهوهوهیه بێگومان ئهوان ڕقیان لهقورئان بۆتهوه و حهزیان لهبهرنامهی خوا نهبووه، جا خوایش کارو کردهوهکانی پووچ کردنهوه.
أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ ۚ دَمَّرَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ ۖ وَلِلْكَافِرِينَ أَمْثَالُهَا
( 10 ) 
ئایا ئهوهنهگهڕاون بهسهر زهویداو سهرنج بدهن، تا بزانن سهرهنجامی ئهو خهڵکه نالهبارهی پێش ئهمان چۆن بووه؟! خوای بهدهسهڵات ماڵ و حاڵیانی بهسهردا ڕووخاندن، جا بۆ ههموو بێ باوهڕان سزای ئاوا شتێکی چاوهڕوان کراوه (درهنگ یان زوو) دووچاریان دهبێت.
ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ مَوْلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَأَنَّ الْكَافِرِينَ لَا مَوْلَىٰ لَهُمْ
( 11 ) 
ئهوهبههۆی ئهوهوهیه چونکهبهڕاستی خوا پشتگیرو پشتیوانی ئهوانهیه کهئیمان و باوهڕیان هێناوه، بێگومان بێ باوهڕانیش هیچ پشتیوانێکیان نیه.
إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ۖ وَالَّذِينَ كَفَرُوا يَتَمَتَّعُونَ وَيَأْكُلُونَ كَمَا تَأْكُلُ الْأَنْعَامُ وَالنَّارُ مَثْوًى لَّهُمْ
( 12 ) 
بهڕاستی ئهوانهی کهباوهڕیان هێناوه وکارو کردهوهچاکهکانیان ئهنجام داوه، خوا دهیانخاته باخهکانی بهههشتهوه، کهچهندهها ڕوبار بهناویدا دهڕوات، ئهوانهش بێ بڕوا بوون لهم دنیایهدا ڕادهبوێرن و دهخۆن وهک ئاژهڵ، لهئاینهکهشدا دۆزهخ جێ و شوێنیانه!
وَكَأَيِّن مِّن قَرْيَةٍ هِيَ أَشَدُّ قُوَّةً مِّن قَرْيَتِكَ الَّتِي أَخْرَجَتْكَ أَهْلَكْنَاهُمْ فَلَا نَاصِرَ لَهُمْ
( 13 ) 
زۆر شارو شارۆچکهمان لهناو برد، لهو شارهی کهتۆیان دهرکرد بههێزتر بوون، هیچ کهسیش نهیتوانی پشتیوانیان بێت.
أَفَمَن كَانَ عَلَىٰ بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّهِ كَمَن زُيِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ وَاتَّبَعُوا أَهْوَاءَهُم
( 14 ) 
ئایا ئهو کهسهی کهلهلایهن پهروهردگاریهوه بهڵگهو نیشانهی ڕوونی پێگهیشتووه و، باوهڕی دامهزراوی پێیهتی و لهسهری دهڕوات، وهکو ئهو کهسهوایه کهکاروکردهوهی ناشرین و نادروستی لهبهر چاو ڕازێنرابێتهوه، ئهو جۆره کهسانهشوێنی ویست و ئارهزووی ناپوختی خۆیان کهوتوون؟!
مَّثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ ۖ فِيهَا أَنْهَارٌ مِّن مَّاءٍ غَيْرِ آسِنٍ وَأَنْهَارٌ مِّن لَّبَنٍ لَّمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ وَأَنْهَارٌ مِّنْ خَمْرٍ لَّذَّةٍ لِّلشَّارِبِينَ وَأَنْهَارٌ مِّنْ عَسَلٍ مُّصَفًّى ۖ وَلَهُمْ فِيهَا مِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ وَمَغْفِرَةٌ مِّن رَّبِّهِمْ ۖ كَمَنْ هُوَ خَالِدٌ فِي النَّارِ وَسُقُوا مَاءً حَمِيمًا فَقَطَّعَ أَمْعَاءَهُمْ
( 15 ) 
وێنهی ئهو بهههشتهی کهبهڵێن دراوهبدرێت بهخواناس و پارێزکاران، ئهمهیه: چهندهها ڕووباری لهئاوی سازگارو تام و نهگۆڕاوی تێدایه، ههروهها چهندهها ڕووباری شیر کهتامی تێک نهچووه، ههروهها چهندهها ڕوبار لهشهرابی تام خۆش و بۆنخۆش، (کهلهخواردنهوهی بێزار نابن و لهبهر چاویان ناکهوێت) بۆ ئهوانهی دهیخۆنهوه، چهندهها ڕوبار لهههنگوینی پاڵفتهو بێگهرد، ههروهها بۆیان ههیه لهو بهههشتهدا لهههموو جۆره بهرو و بووم و میوهیهکی جوان و بهتام و بۆنخۆش، هاوکات لهگهڵ لێخۆشبوون و خۆشهویستی پهروهردگاریاندا، ئایا ئهو بهختهوهرانهوهکو ئهو کهسانهوان کهلهناو ئاگری دۆزهخدا نهمرن و ئاوی لهکوڵ دهکرێت بهگهروویاندا، کهریخۆڵهکانیان پارچهپارچهو تۆی تۆی دهکات؟!
وَمِنْهُم مَّن يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ حَتَّىٰ إِذَا خَرَجُوا مِنْ عِندِكَ قَالُوا لِلَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ مَاذَا قَالَ آنِفًا ۚ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ وَاتَّبَعُوا أَهْوَاءَهُمْ
( 16 ) 
ئهی محمد (صلى الله عليه وسلم) ههندێک لهو بێ باوهڕو دووڕوانه دێن وگوێت بۆ دهگرن، ههتا کاتێک لهقسهو گوفتارت بوویتهوه، جێت دههێڵن و بهدوودڵیهوه دهپرسن لهئیمانداران: ئهوهباسی چی دهکرد؟ ئهوهلهچی دهدوا؟ تا ئهوانهخوا مۆری ناوهبهسهر دڵیاندا و شوێنی ئارهزوو ویستی نهگونجاوی خۆیان کهوتوون.
وَالَّذِينَ اهْتَدَوْا زَادَهُمْ هُدًى وَآتَاهُمْ تَقْوَاهُمْ
( 17 ) 
ئهوانهش ڕێبازی هیدایهت و ئیماندارییان گرتۆته بهر بهگوفتاری پێغهمبهر (صلى الله عليه وسلم) هیدایهت و دیندارییان گهشهدهکات و پهرهدهسێنێت، خوایش شارهزایی و پارێزگاریی و دڵنیایی زیاتری پێبهخشین.
فَهَلْ يَنظُرُونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَن تَأْتِيَهُم بَغْتَةً ۖ فَقَدْ جَاءَ أَشْرَاطُهَا ۚ فَأَنَّىٰ لَهُمْ إِذَا جَاءَتْهُمْ ذِكْرَاهُمْ
( 18 ) 
ئایا ئهوانهچاوهڕێی چی دهکهن جگهلهقیامهت کهلهناکاو یهخهیان پێ بگرێت؟ چونکهبهڕاستی ههندێک لهنیشانهکانی دهرکهوتووه (کهیهکێک لهوانهرهوانهکردنی دواههمین پێغهمبهره)، جا ئهوکاتهکهبهرپا بێت بیرکردنهوه و ئامۆژگارییان چ سوودێکی دهبێت؟!
فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِكَ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ ۗ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مُتَقَلَّبَكُمْ وَمَثْوَاكُمْ
( 19 ) 
ئهی ئینسان!! دهی کهواتا چاک بزانهو دڵنیابه جگهلهخوا، هیچ خوایهکی ترنیه، داوای لێخۆشبوونی گوناه بۆ خۆت و ئیمانداران لهپیاوان و ئافرهتان ههر لهو بکهو دڵنیابه کهخوا دهزانێت لهرۆژدا بهچی یهوه خهریکن و، لهشهویشدا لهکۆی دهحهوێنهوه و ئارام دهگرن، یاخود دهزانێت چی دهکهن لهدونیاداو، دهرهنجامهکهشی لهقیامهتدا چۆنه.
وَيَقُولُ الَّذِينَ آمَنُوا لَوْلَا نُزِّلَتْ سُورَةٌ ۖ فَإِذَا أُنزِلَتْ سُورَةٌ مُّحْكَمَةٌ وَذُكِرَ فِيهَا الْقِتَالُ ۙ رَأَيْتَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ يَنظُرُونَ إِلَيْكَ نَظَرَ الْمَغْشِيِّ عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ ۖ فَأَوْلَىٰ لَهُمْ
( 20 ) 
ههندێک لهئیمانداران دهڵێن: خۆزگه سوورهتێک (جهنگ دژی کافران دههاتهخوارهوه)، کهچی کاتێک کهسوورهتێک بهروونی دادهبهزێت و باسی جهنگی تێدایه، ئهوهدهبینیت ئهوانهی لهدڵیاندا نهخۆشی باوهڕ لاوازی ودووڕوویی ههیه، چاویان ئهبڵهق دهبێت، سهیرت دهکهن وهکو کهسێک لهسهرهمهرگدا بێ هۆشی بهسهردا هاتبێت، جا باشتر وابوو....
طَاعَةٌ وَقَوْلٌ مَّعْرُوفٌ ۚ فَإِذَا عَزَمَ الْأَمْرُ فَلَوْ صَدَقُوا اللَّهَ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ
( 21 ) 
که گوێڕایهڵ بوونایه و قسهی جوان و بهجێیان بکردایه، جا کاتێک کار گهیشته قایمی و جهنگ بهرپابوو ئهگهر لهگهڵ خوادا ڕاست بوونایه، ئهوهچاکتر بوو بۆیان.
فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِن تَوَلَّيْتُمْ أَن تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَكُمْ
( 22 ) 
ئایا ئێوه بهتهمان ئهگهر لهغهزا پشت ههڵبکهن یاخود دهسهڵاتتان کهوتهدهست، تۆوی ئاژاوهو فهساد و تاوان لهزهودا بچێنن و ههرچی پهیوهندی خزمایهتیش ههیه بیپچڕێنن و لهناوی بهرن؟!
أُولَٰئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَأَعْمَىٰ أَبْصَارَهُمْ
( 23 ) 
ئهو جۆره کهسانهئهوانهن کهخوا نهفرینی لێ کردوون و کهڕی کردوون کوێرایی هێناوه بهسهر چاویاندا (ڕاستیهکان نابینن)
أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَىٰ قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا
( 24 ) 
ئایا ئهوهبۆچی ئهوانهوردبینی لهقورئاندا ناکهن و گوێی بۆ ناگرن؟! یان ئهوهیه دڵهکان لهئاستی ڕاستیدا قفڵ دراوه؟!
إِنَّ الَّذِينَ ارْتَدُّوا عَلَىٰ أَدْبَارِهِم مِّن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدَى ۙ الشَّيْطَانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَأَمْلَىٰ لَهُمْ
( 25 ) 
بهڕاستی ئهوانهی پاشگهز بوونهوهو بهرهودوا گهڕانهوه، دوای ئهوهی ڕێگهی هیدایهت و ئیمانیان بۆ دهرکهوتبوو، ئهوانه شهیتان بهفێڵ و تهڵهکه تهماداری کرد بوون، بههیوای تهمهن درێژی و خۆشگوزهرانیش فریوی دهبوون.
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لِلَّذِينَ كَرِهُوا مَا نَزَّلَ اللَّهُ سَنُطِيعُكُمْ فِي بَعْضِ الْأَمْرِ ۖ وَاللَّهُ يَعْلَمُ إِسْرَارَهُمْ
( 26 ) 
ئهو زاڵ بوونی شهیتانه بههۆی ئهوهوهبوو کهبهڕاستی دووڕووهکان دهیانوت بهوانهی کهداخ لهدڵ بوون بهرامبهر ئهوهی خوا دایبهزاندووه کهقورئانه: ئێمه لهمهودوا لهههندێک ههڵوێستدا بهقسهتان دهکهین، خوایش خۆی چاک ئاگادارهلهو نهێنی و پیلانانهی کهدهیشارنهوه.
فَكَيْفَ إِذَا تَوَفَّتْهُمُ الْمَلَائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ
( 27 ) 
ئاخۆ حاڵیان چۆن بێت کهفریشتهکان لهکاتی گیان کێشانیاندا بهدهم و چاوو بهرهو پشتیاندا دهماڵن.
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا مَا أَسْخَطَ اللَّهَ وَكَرِهُوا رِضْوَانَهُ فَأَحْبَطَ أَعْمَالَهُمْ
( 28 ) 
ئهو سووکایهتی سهرهمهرگهبۆیه بهسهریاندا دێت، چونکهئهوانهشوێنی ئهو شتانهکهوتبوون کهقین و خهشمی خوا دهبزوێنێت، ئهوانهبێزار بوون لهرهزامهندی خوا، خوایش کاروکردهوهیانی پووچ و بێ ئاکام کرد.
أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ أَن لَّن يُخْرِجَ اللَّهُ أَضْغَانَهُمْ
( 29 ) 
ئایا ئهوانهی کهدڵیان نهخۆشی دووڕویی تیادایه، وایانزانیووه خوا ههرگیز کینه و بوغزی دهروونیان ئاشرا ناکات؟!
وَلَوْ نَشَاءُ لَأَرَيْنَاكَهُمْ فَلَعَرَفْتَهُم بِسِيمَاهُمْ ۚ وَلَتَعْرِفَنَّهُمْ فِي لَحْنِ الْقَوْلِ ۚ وَاللَّهُ يَعْلَمُ أَعْمَالَكُمْ
( 30 ) 
خۆ ئهگهر بمانویستایه ئهوانهمان پیشان دهدات، ئهوکاتهبهرواڵهت دهتناسینهوه، سوێند بهخوا لهشێواز و ناوهرۆکی قسهو گوفتاریاندا دهیانناسیتهوه، خوا خۆیشی ئاگا و زانایه بهکاردهوهکانتان.
وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّىٰ نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِينَ مِنكُمْ وَالصَّابِرِينَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَكُمْ
( 31 ) 
سوێند بهخوا ئێمه دهتانخهینه بهر تاقیکردنهوه، تا لهجیهانی واقعدا تێکۆشهر و خۆگرانتان دهربکهوێت و ئاشکرا ببێت بۆمان، بۆ ئهوهش ههواڵی چالاکی ئێوهمان بێته دهست.
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَن سَبِيلِ اللَّهِ وَشَاقُّوا الرَّسُولَ مِن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدَىٰ لَن يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئًا وَسَيُحْبِطُ أَعْمَالَهُمْ
( 32 ) 
بهڕاستی ئهوانهی کهبێ باوهڕن و ڕێگه لهبڵاوکردنهوهی پهیامی خوا دهگرن دژایهتی ڕێبازی پێغهمبهر (صلى الله عليه وسلم) دهکهن، دوای ئهوهی ڕێبازی هیدایهت و ڕاستیان بۆ ڕوون بۆتهوه، ئا ئهوانهههرگیز ناتوانن زیان بهخواو ئاینی خوا بگهیهنن.... خوای گهورهش لهئایندهیهکی نزیکدا ههموو کاروکردهوهو پیلانیان پووچهڵ دهکاتهوه.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَلَا تُبْطِلُوا أَعْمَالَكُمْ
( 33 ) 
ئهی ئهو کهسانهی ئیمان و باوهڕتان هێناوه! گوێڕایهڵی فهرمانی خواو فهرمانی پێغهمبهر بن، کاروکردهوهچاکهکانتان پووچ و بێ نرخ مهکهن، (به ڕووپامایی و خۆ بهزل زانین و پهشیمان بونهوهلهخێر ومنهت کردن و.... هتد)
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَن سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ مَاتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ فَلَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ
( 34 ) 
بهڕاستی ئهوانهی کهبێ باوهڕ بوون و بهربهست و کۆسپیان دهخستهبهردهم ڕێبازی خوا، پاشان مردن لهکاتێکدا کهکافر بوون، ئهوهههرگیز خوا لێیان خۆش نابێت و چاوپۆشیان لێ ناکات.
فَلَا تَهِنُوا وَتَدْعُوا إِلَى السَّلْمِ وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَاللَّهُ مَعَكُمْ وَلَن يَتِرَكُمْ أَعْمَالَكُمْ
( 35 ) 
ئێوه سستی مهکهن و داوای ئاشتی پێش وهخت لهدوژمنان مهکهن، چونکهههر ئێوه سهرکهوتوو دهبن، دڵنیا بن کهخوایش لهگهڵتانه، کاروکردهوهتان بهزایه نادات و لێی کهم ناکاتهوه.
إِنَّمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ ۚ وَإِن تُؤْمِنُوا وَتَتَّقُوا يُؤْتِكُمْ أُجُورَكُمْ وَلَا يَسْأَلْكُمْ أَمْوَالَكُمْ
( 36 ) 
بهڕاستی ژیانی دنیا تهنها بریتیه لهیاری و گهمهیهکی تهمهن کۆتا، جا ئهگهر باوهڕ بهێنن و پارێزکاربن، ئهوهخوا بهچاکی پاداشتان دهداتهوه، خوایش وهنهبێت داوای بهخشینی ههموو سامانتان لێ بکات.
إِن يَسْأَلْكُمُوهَا فَيُحْفِكُمْ تَبْخَلُوا وَيُخْرِجْ أَضْغَانَكُمْ
( 37 ) 
خۆ ئهگهر داوای بهخشینی ههموو سامانتان لێ بکات و ئهرکێکی گران بخاتهسهرتان، ئهوهرهزیل و بهرچاو تهنگ دهبن، ههموو كینه و بوغزیشتان دهردههێنێت.
هَا أَنتُمْ هَٰؤُلَاءِ تُدْعَوْنَ لِتُنفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَمِنكُم مَّن يَبْخَلُ ۖ وَمَن يَبْخَلْ فَإِنَّمَا يَبْخَلُ عَن نَّفْسِهِ ۚ وَاللَّهُ الْغَنِيُّ وَأَنتُمُ الْفُقَرَاءُ ۚ وَإِن تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ ثُمَّ لَا يَكُونُوا أَمْثَالَكُم
( 38 ) 
ئا ئهوهتهئێوه بانگ دهکرێن تا بهخشینتان ههبێت لهپێناوی خوادا، کهچی ههتانهرهزیل و بهرچاو تهنگه، خۆ ئهوهی ڕهزیل و بهرچاو تهنگی ههبێت، ئهوهبێگومان ههر ڕهزیلی لهخۆی دهکات و زهرهر لهخۆی دهدات، چونکهههر خوا خۆی دهوڵهمهندو بێ نیازه، ههر ئێوهن ههژارو نهدارو کهمدهستن.. جا ئهگهر ئێوه پشت ههڵكهن لهم دین و بهرنامهیه، خوا كهسانی چاكتر له ئێوه دههێنێته مهیدان، كه به هیچ شێوهیهك له ئێوه ناچن و وهك ئێوه نابن.